Rehberlik Birimi Hakkında.
Bu birimin görevleri şunlardır:
Millî Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği'nde belirtilen görevlere ilave olarak rehberlik öğretmeninin görevleri şunlardır:
· Her eğitim programı sonunda süreç ile ilgili verileri tasnif etmek, raporlaştırmak, değerlendirmeleri yapmak, değerlendirme raporlarını öğretmenler kuruluna sunmak.
· BİLSEM öğrenci ve velileriyle bireysel görüşmelerde bulunmak.
· Uyum eğitim programı sürecinde velilere BİLSEM'in tanıtımını yapmak.
· Veli ve öğrencinin devam ettiği okul arasında iletişim ve iş birliğini yürütmek.
· Velilere aile eğitimi seminerleri vermek.
· Danışman rehber öğretmenlerin sorumlu olduğu öğrencileri belirleyerek öğrencilerle ilgili yapılan gözlem sonuçları ile öğretmenlerin teklifleri doğrultusunda öğrenci gruplarını yeniden oluşturmak.
· Mezunların izlenmesine yönelik iş ve işlemleri yürütmek.
· BİLSEM müdürünün verdiği diğer görevleri mevzuatına uygun olarak yapmak.
Bizden Hangi Konularda Destek Alabilirsiniz?
Rehberlik ya da psikolojik danışma hizmetinin bir kişiye verilmesidir.
Danışan ve uzmanın beraber çözebileceği problemler için başvurulan temel yöntemlerden biridir. Danışanın, problem veya problemlerini bireysel çerçevede ortaya koyması, .uzmanın bunu birebir ele almayı tercih etmesi ve ortaya konan problemlerin buna elvermesi durumunda uygulanır. Bireysel çerçevedeki problemlere örnek olarak; kendini ifade etmede güçlük, uykusuzluk, performans kaygısı, kaygılar ve korkular gibi konular gösterilebilir.
Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetinin bir seferde birden çok kişiye verilmesidir.
Ortak bir tema çerçevesinde bir araya gelen kişilere yönelik, genellikle birden fazla uzman tarafından uygulanan bir modeldir. Ortak temalara örnek olarak uçuş korkusu, alkol ve madde bağımlılığı, yas, cinsel istismar, panik problemleri, sosyal kaygı, utangaçlık gibi konular gösterilebilir. Bu modelde paylaşım esastır. Kişiler, ortak sorunlar çerçevesinde birbirlerine destek olup, sorunlarına yönelik çözümleri birlikte oluşturup yaşamlarına geçirirler.
Uyum Sağlayıcı Rehberlik
Sınıf ortamında sorun öğrencilerin ya da sorunlu öğrencilerin sınıfa adaptasyonunu sağlamada kullanılabilir. Utangaç içine kapanık, kavgacı, aşırı rahat, hiperaktif, öğrenme güçlüğü çeken öğrenciler bu rehberlik alanı içinde yardım görebilir ya da başka tedavi yöntemlerine başvurmaları için yönlendirilebilir.
Bu rehberliğin fonksiyonu problemli öğrencilere tedavi vermek olmaktır.
Eğitim kurumlarında, uygulanacak rehberlik programlarında uyum sorunu gösteren bazı sorunları olan bireyler göz ardı edilmez rehberliğin temel işlevlerinden biride bu bireylerin uyum sorunlarını bulup incelemek böylelikle bireylerin uyum sağlayıcı davranışlar geliştirebilmelerini için gereken önlemleri alabilmektir. Okuldaki görevli davranışlar uyum sorunlarını bireyi teşhis ve terapötik teknikleri kullanarak. Psikolojik danışma yaparak tanıyıp ortaya çıkarabilirler.*
Yöneltici Rehberlik
Nasıl ki trafiği kilitlenmemesi için yönlendiren bir trafik polisi varsa. Eğitimde de öğrencilerin karar vermede zorlandığında yardım eden bir servis vardır; buda yönlendirici servistir.
· Katılacağı faaliyet seçimi.
Seçeceği arkadaş grubu gibi daha birçok alanda bireyin kargaşaya düştüğü durumlarda yardım etme sürecidir.
Bireylerin bireysel özelliklerinin birbirinden farklı olduğunu ve bu farklılıkların geliştirile bileceğini ve yöneltilebileceğini savunur. Rehberlik bu işlevini hem bireylerin özelliklerini hem de toplumun insan gücü ihtiyacını dikkate alarak yapar özelliklede bireylerin gelecekte mutlu doyumlu bir hayat sürmeleri için gerekli yöneltici hizmet verilmelidir.
Ayarlayıcı Rehberlik
İhtiyaçlara cevap veren, öğrenciyi merkeze alan, çağın standartlarını yakalamış, yeniliğe gelişmeye açık, toplumun beklentilerini öğrenci davranışıyla örtüşür duruma getirmiş program hazırlanmasında program geliştirmecilere yardımcı olacak bir hizmettir.
Program yapımcılar ve eğitim planlayıcılarına yardımcı olur. Gençlerin ilgilerini yeteneklerine gereksinimlerine uygun eğitim faaliyetlerini hazırlanmasında görev alan yetkililere gerekli bilgileri sunar eğitim kurumlarındaki danışmanlar öğrencililerin sorunlarını bireysel niteliklerini gereksinimlerini koşullarını özlemlerini istek ve değerlerini gelecekte karşılaşabileceği sorunları en iyi tanıma olanağına sahiptirler. Bu nedenle bireyleri tanıma değerlendirme ve izleme yoluyla topladıkları bilgileri rahatlıkla program yapımcılarının geliştiricilerin hizmetlerine sunabilirler ve böylelikle program çeliştirme ve iyileştirmede.
Geliştirici Rehberlik
Rehberliğin geliştirici işlevi gelişimsel rehberlik anlayışının ortaya çıkışıyla belirginleşmiştir. Bir gelişim dönemini yaşayan birey ya da öğrencinin bu dönemi ne kadar uygun ve başarılı yaşarsa ardından gelecek dönem ve gelişim dönemlerini de başarıyla yaşayacağı anlayışını taşıyan bu anlayış okul rehberlik programında bireylerin gelişim dönemlerini dikkate almayı gerekli kılmıştır bireyin en iyi şekilde gelişmesini sağlayacak yaklaşımların düşünce ve davranışların eğitim kurumlarında yerleşmesini sağlamak ve gelişimleri engelleyen faktörleri ortadan kaldırmak için yapılan tüm etkinlikler ve çabalar rehberliğin geliştirici işlevi olarak görülür.
Önleyici Rehberlik
Sorun davranış ortaya çıkmadan engellemek amaçtır. Bu amacı gerçekleştirmeye yönelik faaliyetler bütünüdür.
Rehberliğin önleyici işlevi özellikle bazı olumsuz durumların ortaya çıkmasından ve bu durumların birey üzerinde yaratacağı olumsuz sonuçları görülmeden önlemesini vurgular. Örneğin; kalabalık sınıflarda ortaya çıkan disiplin sorunlarını önleme konusunda bazı ön çalışmalar yapılabilir. Eğitim kurumlarında demokratik ortamların oluşturulması sınıflarda ve okulda disiplin ve özgürlüklerin dengeli bir şekilde yaşanması için yapılan çalışmalar ve olumsuzlukların ortaya çıkmadan önlenmesi rehberliğin önleyici işlevini göstermektedir.
Tamamlayıcı Rehberlik
Öğretim etkinlikleri tamamlama amacı güder. Okulda yürütülen eğitim öğretim etkinliklerini yeterli düzeyde verimli olabilmesi için ve amaçlara ulaşılabilmesi için rehberlik hizmetleriyle birlikte gerçekleştire bilmesi gerekmektir. Bunu sağlayabilmek içinde eğitimcilerin öğretim hizmetlerini yürüten öğretmenlerin rehberlik bilgileriyle donatılmaları özelliklede gelişimsel rehberlik anlayışını kavramaları gerekmektedir.
Herhangi bir rehberlik uygulamasında bu işlevleri farklı ölçülerde görebilmenin mümkün olduğudur çünkü hedef tüm bu işlevlerin farklı gereksinimleri karşılamaya yönelik olmasıdır.
PROBLEM ALANLARINA GÖRE REHBERLİK ÇEŞİTLERİ
Mesleki Rehberlik
Öğrenim seçimi, meslek seçimi ve eş seçimi hayatın üç önemli kararıdır. Bu üç karar, bireyin hayat tarzını ve bütün hayatının akışını etkiler. Ancak gençlerin çoğu temel eğitimi ya da orta öğretimi bitirip, meslek seçme konusunda karar verme durumunda kaldıkları zaman şaşkınlığa düşmekte ve çoğu kez bütün hayatlarını geçirecekleri uğraşı alanları seçimlerini tesadüflere bırakmaktadır.
Doğru ve gerçekçi bir seçim yapılabilmesi için bireyin kendi yetenekleri ile ilgi duydukları meslekler hakkında etraflıca ve objektif yapılan incelemeler sonucunda edinilmiş bilgilere sahip olması gerekir. Duygusal etmenlerle yapılan bu tür tercihlerin sonunda birey hayal kırıklığı ve küçüklük kompleksi bekler.
Mesleki rehberlik türlü meslekleri tanımaları ve kendi kişisel özelliklerine uygun olan mesleği seçmeleri, mesleklere hazırlanmaları ve mesleklerde gelişmeleri amacı ile bireye yapılan yardım olarak tanımlanabilir. Nitekim mesleki rehberlik kavramını ilk kez kullanan parsons (1909) bu kavramı bir meslek için hazırlamada, mesleğe giriş yollarını aramada, mesleği seçmede, etkili ve başarılı bir meslek adamı haline gelmede bireylere dönük bir yardım süreci olarak belirtmiştir.
Mesleki rehberlik çalışmalarının aşamaları
Öğrencileri tanıma:
Öğrenciyi tanırken dikkat edilecek hususlar şunlardır: fiziksel özellikler, kişisel özellikler, akademik özellikleri ve sosyal şartlardır.
Mesleklerin incelenmesi:
Meslekler incelenirken şu sorulara yanıt aranır: mesleğin esasını oluşturan işin özellikleri nelerdir? , çalışma ortamı, çalışma koşulları, çalışanda aranan nitelikler ,meleğe giriş için sınırlamalar, meslekte personel ihtiyacı.
Kişisel Rehberlik
Kişisel –psikolojik sorunlar ile ilgili rehberlik fikri, ruh sağlığı hareketi ile doğmuştur. Kişisel rehberlik problemler ile ilgili rehberlik, yalnız bireyin kendine alması ve bulmasına yardım etmek ile yetinmez. Özel yeteneklerin erken bulunup çıkartılmasına ve bu yeteneklerin gerektirdiği şekilde gelişmesine yardım eder. Bu sebeple, her öğrenim seviyesinde, öğrencilerin kişisel ve sosyal ihtiyaç ve problemlerini saptamak, rehberlik ve danışma programının yapacağı temel işlerden biridir.
Öğrencinin kişisel-psikolojik problemlerini şu alanlarda toplamak mümkündür:
· Beden ve sağlık ile ilgi problemler
· Başkaları ile ilişki, boş zaman faaliyetleri gibi sosyal ilişki problemleri
· Marazi korkular ve endişeler
· Kendine güvenememek gibi heyecansal hayat ile ilgi problemler
· Cinsiyet, aşk ve evlenme ile ilgili problemler
· Parasal sorunlar
· Ahlak kuralları, din ve idealler ile ilgi sorunlar
Orta dereceli okullardaki çocukların beden, coşku ve toplumsal sorunları yanında derslere iyi hazırlanmama ve meslek yahut okul seçme sorunları da vardır. Okulun rehberlik programı, bunları da ele almalıdır. Bu konulara da öğrencileri aydınlatıcı önlemler zamanında alınmalıdır.
c) Eğitsel rehberlik
Bireyin eğitim ve öğretim çalışmalarında karşılaştığı güçlükleri gidermek amacı ile yapılan etkinliklerin tümüne denir.
Eğitsel rehberlikte ele alınacak konular:
· Seçmeli derslerin seçimine yardım etmek
· Verimli çalışma yolların öğretmek
· Öğrenme güçlüklerini gidermek
· Öğretim alanlarını tanıtmak
· Ders dışı etkinlikleri tanıtmak
Yukarıda ele alınan rehberlik konularını okulda gereği gibi uygulanması, öğrencilerin başarılarını yükseltecektir. Yeter ki bu konular gerçekten bir sorun olarak görülsün ve üzerinde durulsun.